Białobrzeski spacer pamięci

Włączając się do uroczystych obchodów 100 rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, Białobrzeskie Towarzystwo Kulturalne 17 listopada 2018 roku zorganizowało spacer śladami osób zasłużonych dla rozwoju Białobrzegów oraz poległych w walkach o niepodległość Polski. Ich pamięć została wcześniej utrwalona w formie tablic pamiątkowych i pomników, urządzonych staraniem różnych osób, środowisk i władz miasta, a także w wydawnictwach lokalnych. Zaś uczestniczący w spacerze mieli szansę by okazać pamięć i wdzięczność Tym, którzy to miasto tworzyli, i Tym, którzy złożyli ofiarę ze swojego życia, aby przyszłe pokolenia mogły żyć w wolnym Kraju. Inicjatorką i autorką scenariusza spaceru była Zofia Boczek, członek BTK, autorka wielu inicjatyw społecznych na rzecz Białobrzegów.

Jako motto na tym szlaku, posłużyły słowa Wisławy Szymborskiej: „…Odrzucam pustobrzmiące słowa. Można nie kochać cię – i żyć, ale nie można owocować. …” z wiersza „Gawęda o miłości ziemi ojczystej”.
Do poszczególnych obiektów poprowadził i dzielił się swoją bardzo rozległą wiedzą, miejscowy miłośnik lokalnej historii – pan Roland Wielgomas.
Początkiem spaceru było zgromadzenie się przy miejscowym kościele. Tam nastąpiło wspomnienie budowniczych kościoła – ś.p. księży prob.: Stanisława Jakóbowskiego, Józefa Dziadowicza, Walentego Młodożeńca, Stefana Kowalczyka oraz aktualnego proboszcza Artura Hejdy, a także członków komitetu budowy. Uczestniczący w spacerze ks. proboszcz A. Hejda opowiedział ciekawostki o obiektach znajdujących się na terenie kościelnym: figurze Matki Bożej Bolesnej ufundowanej w 100 rocznicę utraty przez Polskę niepodległości, znajdującej się w kościele tablicy poświęconej pamięci 20 mieszkańców Białobrzegów i okolic zamordowanych w niemieckich obozach w latach 1940-45 oraz pomniku poświęconym pamięci poległych żołnierzy Armii Krajowej znajdującego się na cmentarzu obok kościoła parafialnego. Następnie szlak prowadził do: tablicy poświęconej pamięci Bronka Mroczkowskiego (ul. Krakowska), tablicy poświęconej pamięci Rudolfa Bautscha (ul. Krakowska), tablicy poświęconej pamięci dr-a Stefana Kamińskiego (ul. Bautscha), tablicy poświęconej Żołnierzom AK i nauczycielom tajnego nauczania (plac przy Liceum Ogólnokształcącym im. Armii Krajowej), tablicy pamiątkowej z okazji 100 rocznicy utworzenia Ochotniczej Straży Pożarnej (ul. Krakowska), zbiorowej mogiły żołnierzy poległych w 1939 r. i grobu oraz pomnik Bronka Mroczkowskiego (na cmentarzu parafialnym). Także na cmentarzu nastąpiło wspomnienie zasłużonych dla miasta zmarłych: nauczycieli: Aleksandra i Mieczysława Kołodziejskich, Filipa Pająka, Kazimiery Korczakowej, Józefa Pękackiego, Stefanii Jurys, Józefa Bajorskiego, Henryka Krzesińskiego, Zuzanny Pękackiej, Genowefy Pytko, Kazimierza Szwaczko, Józefy i Leona Kochańczyków, Janiny Czech, Henryka Morawskiego, Zdzisławy i Stanisława Śledziów, Wandy i Edmunda Szafrańców, Jadwigi Suwałowej, Marii Wojciechowskiej, Wiesławy Burskiej; pracowników i działaczy na rzecz kultury: Heleny Uszackiej, Marty Martula, Małgorzaty Łuszkiewicz, Lecha Tomali, Henryka Urbaniaka, Ewy Stanios; członków chóru parafialnego, muzyków grających w orkiestrze strażackiej – wśród nich Wacława Grudzińskiego (grał w orkiestrze ponad 60 lat);zasłużonych dla rzemiosła: założycieli i Starszych Cechu, a wśród nich Juliana Ostrochulskiego; przedstawicieli władz miasta: Jana Nowackiego, Edwarda Gorczycę; radnych wszystkich kadencji; lekarzy, a wśród nich: Stefana Kamińskiego, Zenona Marchewkę – laureata medalu „Bene Agendi”; wszystkich angażujących się społecznie dla rozwoju naszego Miasta, którym zapalono światło pamięci.
Zakończenie spaceru miało miejsce przy tablicy poświęconej pamięci nauczycieli pomordowanych w czasie II wojny – przy Szkole Podstawowej im. Komisji Edukacji Narodowej (ul. Rzemieślnicza).
Przemierzając trasę, przewodnik wspomniał jeszcze inne miejsca ważne dla Białobrzegów: tablicę poświęconą pamięci Zygmunta Siedleckiego (miejski stadion), popiersie św. Jana Pawła II (w lesie na Banaszce), tablicę pamięci białobrzeskich Żydów, zamordowanych przez Niemców w czasie II wojny oraz istniejące jeszcze historyczne budynki, w których znajdowały się instytucje służące organizacji życia społecznego.
Uczestnicy spaceru mogli dowiedzieć się także o tym, jak bardzo poprzednie pokolenia białobrzeżan dążyły do uzyskania niepodległości, ceniły sobie odzyskanie wolności i kształtowały teraźniejszy obraz naszego Miasta. Z głęboką satysfakcją i dumą patrzymy na dzieła naszych przodków wspominając ich ogromne zaangażowanie w życie społeczne.
Chociaż w spacerze uczestniczyła niewielka grupa osób, to aktywny udział młodzieży z flagami i symbolami narodowymi napawa nadzieją, że wszystko co stanowi Naszą Małą Ojczyznę będzie cenione, chronione, będzie wraz z nimi się rozwijało, a jeszcze piękniejsze i wartościowsze zostanie przekazane przyszłym pokoleniom.

Krystyna Kozłowska - Prezes BTK